Nhạc sĩ Phạm Tuyên: "Màu cờ tôi yêu"

Trước lúc chia tay để trở về Hà Nội, chợt Diệp Minh Tuyền đưa cho nhạc sĩ Phạm Tuyên một tờ giấy có chép bài thơ “Màu cờ tôi yêu” và nói: “Em gửi anh để xem có phổ thơ được không?”. Nhạc sĩ họ Phạm rất ngạc nhiên vì quá biết Diệp Minh Tuyền là nhà thơ kiêm nhạc sĩ nổi tiếng: “Cậu là nhạc sĩ, lại làm thơ, sao không phổ luôn lại đẩy cho mình?”. Diệp Minh Tuyền gãi đầu: “Em thua, làm xong bài thơ em chỉ biết thơ chứ không có tứ nhạc nào cả, nhưng em tin anh sẽ phổ được bài thơ này!”. Trên suốt chặng đường bay từ Sài Gòn ra Hà Nội, Phạm Tuyên cứ đọc đi đọc lại bài thơ và cho đến khi máy bay gần hạ cánh thì trong đầu đã nảy ra nét nhạc. Mấy ngày sau, trên sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam vang lên bài hát “Màu cờ tôi yêu”. Bài hát ca ngợi Đảng tuyệt hay thứ ba của nhạc sĩ Phạm Tuyên.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên và tác giả bài viết

Nhạc sĩ Phạm Tuyên tâm sự, bài hát này không có một chữ về Đảng, tất cả chỉ nói lá cờ đỏ, nhưng trong lời thơ hay giai điệu ai cũng hiểu đó là nói về lá cờ búa liềm, tức là Đảng. Ông nói mình viết rất nhẹ nhàng, không chút khô cứng và hô khẩu hiệu. Đây là bài hát viết về đề tài Đảng rất mềm mại, đầy tính dân tộc Việt nên nhiều người nghe rất thích. Cùng với “Màu cờ tôi yêu”, Phạm Tuyên có 2 bài về chủ đề Đảng trước đó rất hay và nổi tiếng, đó là “Đảng cho ta một mùa xuân” và “Đảng đã cho ta sáng mắt sáng lòng”. Thật kỳ lạ, cả 2 bài hát này đều xuất phát từ lời thơ của những người cộng sản Pháp! Bài “Đảng cho ta một mùa xuân” ông sáng tác vào dịp sinh nhật Đảng lần thứ 30 – năm 1960. Trước đó, ông tình cờ xem được một bài thơ của chiến sĩ cộng sản Pháp Paul Vaillant có câu rất ấn tượng: “Chủ nghĩa Cộng sản là tuổi thanh xuân của thế giới!” và rất xúc động vì khi đó ông vừa tròn 30 tuổi (ông sinh vào ngày 12-1-1930), trước ngày sinh nhật Đảng Cộng sản Việt Nam gần 1 tháng! Điều đó đã khơi gợi những niềm khát vọng chân thành của một thanh niên tràn trề lý tưởng nên bài hát rất nhanh chóng được viết xong. Tên bài hát được đặt cho các chương trình ca nhạc về chủ đề chào mừng Đảng Cộng sản Việt Nam sau này. Bài “Đảng đã cho ta sáng mắt sáng lòng” được sáng tác trên nền thơ của nhà thơ cộng sản Pháp Louis Aragon. Theo nhạc sĩ Phạm Tuyên, những lời thơ của Aragon mang tính quốc tế, cho Đảng của giai cấp vô sản thế giới đương nhiên trong đó có Việt Nam. Trên nền nhạc của Phạm Tuyên bài hát rất thuần Việt, hòa quyện giai điệu với lời thơ rất sang trọng, phù hợp trong những buổi lễ trang trọng. Nhiều người không hiểu cứ nghĩ Phạm Tuyên được đặt hàng nhưng thực ra ông viết bằng trái tim trong sáng và lòng nhân hậu của mình.

Năm 2012, nhạc sĩ Phạm Tuyên được Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh trong niềm xúc động lớn của bạn bè và công chúng. Bởi người nhạc sĩ hơn 50 theo Đảng, cống hiến hết mình cho sự nghiệp cách mạng bằng những ca khúc mang tính hiệu triệu vô cùng to lớn. Có người nói, chỉ cần mở xem gia tài âm nhạc của Phạm Tuyên sẽ thấy toàn bộ nền âm nhạc cách mạng bao gồm cho người lớn và trẻ em đầy tính sự kiện và lịch sử. Quả đúng như vậy. Nói về những ca khúc về Đảng đặc sắc của Phạm Tuyên thì chủ đề lãnh tụ Hồ Chí Minh có bài “Tiếng hát từ làng Sen”, chủ đề chiến tranh có “Cây gậy Trường Sơn”, “Hà Nội – Điện Biên Phủ”, chiến thắng thống nhất có “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”, đề tài chiến tranh bảo vệ biên giới thì có “Chiến đấu vì độc lập tự do”, “Chúng tôi là đồng đội Lê Đình Chinh”… cùng rất nhiều đề tài của cuộc sống. Với thiếu nhi, Phạm Tuyên là nhạc sĩ đứng đầu về số lượng cũng như chất lượng. Tất cả những bài hát của ông đều dễ hát, dễ thuộc, nói như chính nhạc sĩ: “Có một giám khảo công minh nhất chính là thời gian và may cho tôi vị giám khảo này vẫn không quên những bài hát của Phạm Tuyên”.

Cùng tuổi với Đảng Cộng sản Việt Nam, được Bác Hồ bảo ban, an ủi những ngày tháng khó khăn thuở thiếu niên, Phạm Tuyên cùng anh em của mình đã trưởng thành, là các trí thức cống hiến lớn của đất nước.

Lê Đức Dương

Bài hát: Màu cờ tôi yêu

Nhạc: Phạm Tuyên Thơ: Diệp Minh Tuyền

1- Hồng như màu của bình minh Đỏ như màu máu của mình tim ơi Búa liềm vàng rực giữa trời Là niềm hy vọng chói ngời tim ta Trong đêm tối lúc mưa sa Màu cờ đỏ vẫn sáng lòa hồn tôi Thênh thang trên bước đường đời Ôi màu cờ ấy là màu giục tôi. (lời) Thênh thang trên bước đường đời Ôi màu cờ ấy là lời giục tôi.

2- Cờ bay màu của niềm tin Đỏ như lời hứa của mình em ơi Suốt đời lòng dặn giữ lời Đường dài muôn dặm chớ rời tay nhau. Trong vui sướng giữa thương đau Màu cờ đỏ vẫn thắm màu lòng tôi Ru em trong ánh mặt trời Ôi màu cờ ấy là lời tình yêu.